thơ KHI TÔI CHẾT- Nguyễn Ngọc Tính

* Giới thiệu: anh Nguyễn Ngọc Tính là ông xã của bạn Nhàn, một cây văn thơ. Hôm nay, chúng ta hãy cùng thưởng thức một bài thơ anh vừa viết xong.

KHI TÔI CHẾT

Khi tôi chết tôi muốn làm mây khói
Nhìn cuộc đời bên dưới vẫn tươi vui
Vẫn ruộng xanh xa tít tận chân trời
Đàn em nhỏ đùa vui vô tư lự

Khi tôi chết sẽ về qua thôn cũ
Thăm lại làng xưa những luỹ tre
Có đàn trâu thơ thẩn giữa trưa hè
Quê tôi đó làng quê êm ả quá

Khi tôi chết còn chút gì để nhớ
Về cuộc đời từ thuở biết nghĩ suy
Những được thua và những cảnh phân ly
Chỉ là những chu kỳ ai định trước

Khi tôi chết là khi tâm tỉnh thức
Để thấy lòng không còn chút vấn vương
Những ganh đua, hệ lụy lẫn chán chường
Không vướng bận, cõi vô thường an lạc

Khi tôi chết áng mây chiều bàng bạc
Tiếp theo nhau bay về cuối chân trời
Là khi hồn tôi chợt thấy chơi vơi
Ngoảnh nhìn lại xác thân về nguyên thuỷ

Nguyễn Ngọc Tính

June 2019

• Dưới đây là phần Bình thơ dành cho bài thơ KHI TÔI CHẾT:

1. Bộc bạch vài dòng cảm xúc khi đọc bài thơ Khi Tôi Chết của anh Nguyễn Ngọc Tính- bạn Lê Khánh Long.

Đã không gặp anh từ mùa hè 2017. Đó là lúc chúng tôi – bà xã anh, những bạn khác và tôi – là những người bạn thời trung học, hẹn nhau họp mặt sau mấy mươi năm xa cách. Tất cả đã bước qua tuổi sáu mươi, tuổi của những toan tính lui về quy ẩn, của những tháng ngày sẽ ngồi nhìn lại cuộc biển dâu nhân thế, nhìn lại cuộc đời bản thân cùng những hệ lụy trầm nổi.

Anh lớn hơn chúng tôi vài tuổi và đã đi vào cuộc chiến tranh phi lý của dân tộc vốn đã nhen nhúm rồi bùng cháy từ mấy mươi năm trước. Nhưng riêng chúng tôi cũng đã kịp trưởng thành để nhìn thấy và một số dù là những cây còn xanh non cũng đã phải chao mình trong mùi khói súng, trong tiếng đại bác, trong đêm bồng súng canh gác chong mắt nhìn ánh hỏa châu, nhìn vào khoảng không gian đen tối chung quanh tìm kẻ thù cùng màu da và cùng ngôn ngữ. Anh chọn nghiệp lính bay trên trời cao vốn nhiều mơ mộng vươn tới những vì sao và dải ngân hà. “Nhìn trời cao mà reo mà mơ ước như diều, để níu áo Hằng Nga ngồi trên dãi Ngân Hà . . . (bài hát Một Chuyến Bay Đêm). Có lẽ vì thế mà địa chỉ thư điện tử của anh là nganha@…

Làm một bài thơ suy nghĩ về cái chết, không hẳn là bi quan mà có thể là đã nhìn thấy sự chết như một lẽ tất yếu của kiếp người. Có gì mà bi quan! Viết xong bài thơ và . . . gửi cho vợ. Tôi nghĩ bạn chúng ta, Nhàn, người bạn đời của anh luôn là độc giả đầu tiên đọc những bài thơ, câu chuyện mà anh sáng tác. Hạnh phúc thay! Chia sẻ với người bạn đời về cái chết hẳn là cả hai đã có sự đồng cảm rất lớn. Vốn dĩ, anh bước vào đời người bạn của chúng ta bằng một bài thơ. Bạn nào đã tham dự cuộc họp mặt năm 2016 thì biết bài thơ ấy.

Bạn muốn là gì khi vĩnh biệt cuộc đời? Cụ Nguyễn Công Trứ muốn “làm cây thông đứng giữa trời mà reo.” Anh Nguyễn Ngọc Tính (NNT) muốn làm mây, làm khói, để “Nhìn cuộc đời bên dưới vẫn tươi vui”. Một sự lạc quan trong cái chết, nhưng . . .tiếc thay vì chẳng ai muốn phải xa rời quê hương mà không có được ngày về, không được gửi gắm thân xác hay linh hồn trong đất mẹ, nhưng quê hương đã nửa thế kỷ có còn ruộng nơi nào “xanh xa tít tận chân trời.” Bọn cướp nước nay cướp cả đất ruộng dân lành, xẻ nhỏ chia nhau, thì cũng chẳng thể nào còn cảnh “em nhỏ đùa vui vộ tư lự”. Vì thế NNT mới mong ước.

Như tất cả những người buộc phải xa quê hương, lấy thân phận lưu vong vào kiếp người thì nỗi niềm hoài hương luôn dằn vặt. Càng lớn tuổi càng đau khổ, vì lũy tre, mái lá, con đò, bờ giếng con trâu, đàn gà . . .dù mộc mạc, đơn sơ lại là điều nhớ nhung nhất, nên NNT muốn “Khi tôi chết sẽ về qua thôn cũ” để được nhìn lại những hình ảnh thân yêu ấy,

NNT nghiệm lại cuộc đời bản thân, từ lúc biết “nghĩ suy”, làm bổn phận thanh niên thời ly loạn, chứng kiến những tranh giành, hơn thua, những được và mất . . . rồi nhận ra tất cả chỉ là vô thường, không có gì là vĩnh cửu thì hà cớ gì phải vướng mắc bận lòng?

“Khi tôi chết còn chút gì để nhớ

Về cuộc đời từ thuở biết nghĩ suy

Những được thua và những cảnh phân ly

Chỉ là những chu kỳ ai định trước”

Qua những tháng năm như vậy, NNT đã “tỉnh thức” và giác ngộ lẽ Vô Thường và Tứ Đại Giai Không. Sinh ra từ cát bụi và cũng sẽ trở về cùng cát bụi. Chúng ta chào đời không  gì sẵn có trong lòng bàn tay thì khi nhắm mắt cũng sẽ xuôi tay mà không mang theo được gì về bên kia cả.

“Khi tôi chết là khi tâm tỉnh thức

Để thấy lòng không còn chút vấn vương

Những ganh đua, hệ lụy lẫn chán chường

Không vướng bận, cõi vô thường an lạc”

Sự chết luôn ám ảnh con người. Bản thân ta sẽ sợ hãi khi tâm mình luôn vướng mắc vào những điều không trường tồn, vĩnh viễn. Cái đẹp, sự giàu có hay công danh phú quý . . . tất cả đều như huyễn, như mơ. Nó có đó rồi cũng sẽ mất đó một cách nhanh chóng. Nếu ta lại nhìn cái chết như là điều tự nhiên phải có của kiếp nhân sinh thì ta hãy sống hết lòng thiện tâm và nhân ái cho hiện tại rồi sẵn sàng đón nhận và chuẩn bị tâm hồn thư thái khi nó đến. Sinh – Lão – Bệnh – Tử có ai tránh được.

“Ngoảnh nhìn lại xác thân về nguyên thuỷ.” 

Anh NNT thổ lộ như vậy, còn bạn?

Lê Khánh Long

Vancouver, Hè tháng 6 ngày 2 năm 2019

2. Cảm nhận chút triết lý qua bài thơ KHI TÔI CHẾT- Trần thị Thôn.

Cám ơn N đã chia sẻ bài thơ của anh Tính. Khi đọc thơ hay bài viết của những người thân quen, Th luôn có một cảm xúc khó tả. Mình như nhìn thêm được khía cạnh mới của người bạn đó, cái khía cạnh mà o thể nhìn thấy từ bên ngoài qua những giao tiếp bình thường.

Anh Tính nghĩ về cái chết như 1 cuộc dạo chơi đầy thanh thản. Anh o mơ lên thiên đàng hay một cõi vĩnh hằng nào cả. Anh mơ làm mây khói bay bồng bềnh để nhìn ngắm xuống cảnh làng quê yên bình, các trẻ em vui đùa vô tư.
Thật ra thì anh Tính vẫn có thể đi thăm các cảnh ấy ngay lúc này, đi thăm ngay trên mặt đất này.
Nhưng khi làm mây bay, hoàn toàn buông hết lụy trần, anh sẽ hòa nhập với không & thời gian làm một. Lúc đó, nhìn ngắm xuống CÕI NGƯỜI TA thì thật khác…

Một bài thơ đã cho Th những suy tưởng thật mênh mông…

Một lần nữa, cám ơn Nhàn và anh Tính về bài thơ.

Trần thị Thôn

Sài Gòn- 4 June, 2019.